Czytaliście „Kod Leonarda da Vinci” Dana Browna (lub chociaż oglądaliście film) i myśleliście „Ależ ten Langdon ma łeb! Ja to bym w życiu na to nie wpadł…”? Otóż to łamania szyfrów nie trzeba być jakimś matematycznym geniuszem. Wystarczy tylko (i aż) znać większość z ich mechanizmów. I o nich właśnie opowiada książka Dominika Robakowskiego.
To znaczy, żebyśmy się dobrze zrozumieli – nie mam tu na myśli kodów na skalę Enigmy, choć po lekturze „Małej księgi wielkich szyfrów” zrozumiecie czym jest system polialfabetyczny, na którym opierała się owa maszyna. Chodzi o szyfry używane w historii, które do dzisiaj funkcjonują w grach detektywistycznych, łamigłówkach logicznych i escape roomach. Jeśli przyłożycie się do lektury, wykonacie ćwiczenia i zapamiętacie najważniejsze informacje, to istnieje duża szansa na to, że będziecie potrafili poradzić sobie z większością szarad kryptologicznych.
Kojarzycie takie „urządzonka”?
Nie uważam się za jakiegoś speca. Naturalnie, wiem, czym jest szyfr Cezara i szyfr książkowy, a im więcej chodzę po escape roomach, tym szybciej dostrzegam pewne zależności, ale na widok ciągu cyfr zwykle się poddaję. Przed lekturą tej książki sądziłam, że z powodu grania w gry detektywistyczne czy „Dzienniki”, pewnie nie dowiem się wielu nowych rzeczy. O, jakże się pomyliłam!
Kochanowski był zdolnym kryptologiem :-)
Nie miałam pojęcia, że istnieje tak wiele rodzajów szyfrów! Nigdy w życiu nie słyszałam chociażby o atbaszu, którym w Biblii zaszyfrowano dwa słowa. Nie spotkałam się z szachownicą Polibiusza czy bifidem. Pigpen widziałam wielokrotnie w zagadkach, ale nie wiedziałam, że to szyfr masoński. A jako, że nigdy nie należałam do harcerstwa przyznam, że i GADERY POLUKI zrobiły na mnie wrażenie. Autor zaskoczył mnie już w początkowym rozdziale wprowadzającym, gdy wykazał czym jest rak, na przykładzie wiersza Kochanowskiego (dlaczego na języku polskim o tym nam nikt nie wspomniał?).
Szyfr Sherlocka Holmesa
Pierwsze rozdziały czytałam z żywym zainteresowaniem. Odnosiły się one nie tylko do szyfrów używanych przez szpiegów czy władców próbujących ukryć wiadomości. Miło było poczytać również o systemach znanych z popkultury – szyfrze Sherlocka Holmesa i szyfrze z opowiadania „Złoty Żuk” Edgara Alana Poe. Później autor zagłębia się w trudniejsze systemy, które w dużej mierze są tylko rozwinięciem poprzednich, więc i trudniej wokół nich zbudować większe zainteresowanie.
Najważniejsze jest jednak to, że Dominik Robakowski napisał „Małą księgę wielkich szyfrów” w sposób lekki, który tłumaczy jak krowie na rowie na czym polega ta cała kryptologia. Każdy szyfr poparty jest nie tylko przykładami ułatwiającymi zrozumienie, ale i ćwiczeniami, które można wykonać, by utrwalić sobie wiedzę (naturalnie, każde zadanie na końcu książki ma też odpowiedź, więc można zweryfikować swój tok myślenia).
Wiele starodawnych systemów używanych było nawet w czasach zimnej wojny
Szkoda tylko, że autor urywa swą opowieść na XX wieku. Nie poznamy zatem z jego książki ani historii Enigmy, ani innych maszyn szyfrujących. Po cichu liczyłam właśnie na wyjaśnienie laikom czym jest kryptografia w ujęciu blokchain czy sposobach, w jakie hakerzy hakują hasła. Więc po tych 104 stronach odczuwam lekki niedosyt, ale być może autor pokusi się o stworzenie drugiej części książki?
Na ten moment mogę śmiało polecić „Małą księgę wielkich szyfrów” wszystkim osobom, które chcą poszerzyć swoją wiedzę o kryptologii. Jeśli czujecie się amatorem tego tematu to po lekturze poczujecie się jakbyście weszli na kolejny poziom wtajemniczenia. Z pewnością pozwoli Wam ona na sprawniejsze rozwiązywanie zagadek w escape roomach czy innego typu grach. No i być może, któregoś dnia, umiejętne zaszyfrowanie wiadomości pomoże Wam wyjść cało z opresji!
Książkę otrzymałam bezpłatnie do recenzji od wydawnictwa Helion. Wydawnictwo nie miało wpływu na treść i wyrażoną opinię.
